Beşikten Emeklemeye Bebeğinizin Büyümesini ve Gelişimini Beslemek İçin Bir Kılavuz

Bu yazı, bebeklerin doğumdan yürümeye süregelen çocukluğa kadar gelişimine genel bir bakış sunar. Bebeklerin bu zamanda geliştirdiği fizyolojik, bilişsel, romantik, toplumsal, dil ve motor becerilerini kapsar. Ek olarak bebekler ve yürümeye süregelen çocuklar için beslenme ve uyku ile alakalı data sağlar.

Bir çocuğun yaşamının ilk birkaç yılı süratli bir gelişme ve büyüme dönemidir. Bu zaman zarfında bebekler bedenlerini denetim etmeyi, çevrelerini keşfetmeyi ve başkalarıyla etkileşim oluşturmayı öğrenirler. Ek olarak dil ve bilişsel becerilerini de geliştirirler.

Fizyolojik Açınma

Hayatın ilk birkaç ayında bebekler hızla büyür. Kg ve uzunluk kazanırlar ve kasları gelişir. Ek olarak yuvarlanmaya, oturmaya ve emeklemeye başlarlar. Yürümeye başladıklarında yürüyebilir, koşabilir ve tırmanabilirler.

Bilişsel Açınma

Bebekler etraflarındaki dünya ile alakalı temel bir anlayışla doğarlar. Nesneleri, insanları ve sesleri tanımayı öğrenirler. Ek olarak dili iyi mi kullanacaklarını da öğrenmeye başlarlar. Ufak olduklarında sıradan cümleleri anlayabilir ve kendi gereksinimlerini iletebilirler.

Romantik Açınma

Bebekler saadet, keder, hiddet ve vehamet şeklinde muhtelif duygularla doğarlar. Duygularını anlatım etmeyi ve duygularını düzenlemeyi öğrenirler. Yürümeye başladıklarında duygularını denetim edebilir ve başkalarıyla toplumsal olarak müsait bir halde etkileşim kurabilirler.

Toplumsal Açınma

Bebekler toplumsal yaratıklardır. Doğdukları andan itibaren başkalarıyla etkileşim oluşturmayı öğrenirler. Anne babaları ve bakıcılarıyla haberleşme oluşturmak için gülümsemeyi, mırıldanmayı ve ağlamayı öğrenirler. Yürümeye başladıklarında öteki çocuklarla oynayabilir ve arkadaşlıklar kurabilirler.

Dil Gelişimi

Bebekler doğdukları andan itibaren dil öğrenmeye başlarlar. Dilin seslerini dinlerler ve onları yansılamak etmeye başlarlar. Yürümeye başladıklarında sıradan cümleleri anlayabilir ve kendi gereksinimlerini iletebilirler.

Motor Gelişimi

Bebekler vücutlarını hareket yöntemiyle denetim etmeyi öğrenirler. Ilkin yuvarlanmayı, oturmayı ve emeklemeyi öğrenerek başlarlar. Yürümeye başladıklarında yürüyebilir, koşabilir ve tırmanabilirler.

Beslenme

Bebeklerin muntazam bir halde büyümeleri ve gelişimleri için sıhhatli bir rejime gereksinimleri vardır. Bebekler için en iyi yemek anne sütü yahut mamadır. Katı yiyecekler ortalama 6 aylıkken verilebilir.

Uyumak

Bebeklerin oldukça fazla uykuya ihtiyacı vardır. Çoğu zaman hayatlarının ilk birkaç ayında günde ortalama 16 saat uyurlar. Yaşları ilerledikçe daha azca uykuya gereksinim duyacaklardır.

Sual ve Yanıt

• Bebeğimi beslemenin en iyi yolu nelerdir?
• Bebeğimin gece süresince uyumasına iyi mi destek olabilirim?
• Kolik yahut diş çıkarma şeklinde yaygın sorunlarla iyi mi başa çıkabilirim?
• Bebeğimin dil becerilerini geliştirmesine iyi mi destek olabilirim?
• Bebeğimin sosyalleşmeyi öğrenmesine iyi mi destek olabilirim?

Antet	Özellikler
Bebek Gelişimi	II. Fizyolojik Açınma III. Bilişsel Açınma IV. Romantik Açınma V. Toplumsal Açınma VI. Dil Gelişimi VII. Motor Gelişimi VIII. Beslenme IX. Uyku Mühim Sorular
Beşikten Emeklemeye	Bebeğinizin gelişiminin değişik aşamalarında ona iyi mi bakmalısınız? Bebeğinizi iyi mi beslersiniz? Bebeğinizin uyumasına iyi mi destek olabilirsiniz? Kolik yahut diş çıkarma şeklinde yaygın sorunlarla iyi mi başa çıkılır?
Bebek Bakımı	Güvenilir bir otomobil koltuğu iyi mi seçilir? Bebeğinizi iyi mi kundaklayabilirsiniz? Bebeğinizi iyi mi yıkarsınız? Bebeğinizin bezini iyi mi değiştirirsiniz?
Ebeveynlik	Bebeğinizle iyi mi bağ kurabilirsiniz? Bebeğinizi iyi mi disipline edersiniz? Hiddet nöbetleriyle iyi mi başa çıkılır? Sınırlar iyi mi belirlenir
Yürümeye Başlamış olan Çocuk Gelişimi	Ufak yavrunuzun öğrenmesine iyi mi destek olabilirsiniz? Ufak yavrunuza hela eğitimi iyi mi verilir Ayrılık kaygısıyla iyi mi başa çıkılır? Ufak yavrunuzun dost edinmesine iyi mi destek olabilirsiniz?

II. Fizyolojik Açınma

Bir bebeğin fizyolojik gelişimi, vücudunun ve beyninin büyümesini içeren karmaşa bir süreçtir. Döllenmeyle adım atar ve çocukluk ve buluğluk süresince sürer. Hayatın ilk senesinde, bir bebeğin fizyolojik gelişimi hızlıdır. Boyları ve kiloları hızla artar ve kasları ve kemikleri gelişir. Ek olarak hareketlerini denetim etmeyi ve eylemlerini koordine etmeyi öğrenirler.

Hayatın ikinci senesinde, bir bebeğin fizyolojik gelişimi daha yavaş bir hızda sürer. Boy ve kilogram olarak büyümeye devam ederler, sadece kasları ve kemikleri güçlenir. Ek olarak yürümeyi, koşmayı ve tırmanmayı öğrenirler. Ek olarak nesneleri kavrama ve mutfak eşyaları kullanma şeklinde ince motor becerilerini de geliştirirler.

Hayatın üçüncü senesinde, bir bebeğin fizyolojik gelişimi yavaşlamaya sürer. Boy ve kilogram olarak büyümeye devam ederler, sadece kasları ve kemikleri daha da güçlenir. Ek olarak zıplamayı, sekmeyi ve sıçramayı öğrenirler. Ek olarak top atma ve soruşturma şeklinde kaba motor becerilerini de geliştirirler.

Hayatın dördüncü senesinde, bir bebeğin fizyolojik gelişimi nerede ise tamamlanmıştır. Boy ve kilogram olarak büyümeye devam ederler, sadece kasları ve kemikleri tamamen gelişmiştir. Ek olarak bisiklet sürmeyi, ağaçlara tırmanmayı ve spor yapmayı öğrenirler. Ek olarak koordinasyon ve dengelerini de geliştirirler.

Bir bebeğin fizyolojik gelişimi, hayatındaki mühim bir dönüm noktasıdır. Büyüdüklerinin ve olgunlaştıklarının bir işaretidir ve genel gelişimlerinin mühim bir parçasıdır.

III. Bilişsel Açınma

Bilişsel inkişaf, evlatların düşünmeyi, akıl yürütmeyi ve sorunları çözmeyi öğrendikleri süreçtir. Bebeklikte süregelen ve çocukluk ve buluğluk süresince geçindiren karmaşa bir süreçtir.

Bilişsel gelişmenin birçok değişik yönü vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:

• Idrak: Çevreden data alma ve işleme kabiliyeti
• Hafıza: Detayları depolama ve geri çağırma kabiliyeti
• Dikkat: Muayyen görevlere odaklanma ve dikkat etme kabiliyeti
• Sorun çözme: Sorunlara çözüm bulma kabiliyeti
• Yaratıcılık: Yeni fikirler ve çözümler üretme kabiliyeti

Bilişsel inkişaf, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım faktörden etkilenir:

• Genetik: Evlatların genleri bilişsel kabiliyetlerinde rol oynar
• Etraf: Evlatların büyümüş olduğu etraf, bilişsel gelişimlerini etkileyebilir.
• Deneyimler: Evlatların yaşamış olduğu deneyimler, onların yeni bilişsel beceriler öğrenmelerine ve geliştirmelerine destek olabilir.

Bilişsel inkişaf, çocuk gelişiminin mühim bir parçasıdır. Bütün öğrenmenin temelidir ve okulda ve hayatta başarı için eğer olmazsa olmazdır.

IV. Romantik Açınma

Romantik inkişaf, evlatların duygularını anlamayı ve anlatım etmeyi öğrendikleri süreçtir. Bebeklikte süregelen ve çocukluk ve buluğluk süresince geçindiren karmaşa bir süreçtir.

Romantik gelişime katkıda bulunan bir takım unsur vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:

• Genetik
• Etraf
• Deneyimler

Romantik inkişaf birçok nedenden ötürü önemlidir. Evlatların şunları yapmasına destek sunar:

• İlişkiler kurun
• Stresle başa çıkmak
• Kararlar al
• Öğrenmek

Ebeveynlerin evlatlarının romantik olarak sıhhatli bir halde gelişmelerine destek olmak için yapabilecekleri bir takım şey vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Sınırlar ve limitler belirlemek
• Destekleyici ve hassas olmak
• Evlatları duygularını anlatım etmeye teşvik etmek
• Küçüklere duyguları öğretmek

Romantik inkişaf yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Ebeveynlerin, evlatlarının yaşamın romantik iniş çıkışlarında gezinmeyi öğrenmeleri esnasında sabırlı ve destekleyici olmaları önemlidir.

V. Toplumsal Açınma

Toplumsal inkişaf, evlatların başkalarıyla etkileşim oluşturmayı ve ilişkiler geliştirmeyi öğrenme sürecidir. Bebeklikte adım atar ve çocukluk ve buluğluk süresince sürer.

Hayatın ilk senesinde bebekler bakıcılarıyla iyi mi etkileşim kuracaklarını öğrenmeye başlarlar. Gülümsemeyi, göz teması oluşturmayı ve seslere ve dokunuşlara cevap vermeyi öğrenirler. Ek olarak bakıcılarına karşı bir bağlanma duygusu geliştirmeye başlarlar.

Çocuklar büyüdükçe öteki çocuklarla etkileşime girmeye başlarlar. Beraber oynamayı, paylaşmayı ve ortaklaşa iş yapmayı öğrenirler. Ek olarak çatışmaları iyi mi çözeceklerini ve dost edinmeyi de öğrenirler.

Toplumsal inkişaf, evlatların genel refahı için önemlidir. Öz hürmet ve emniyet duygusu geliştirmelerine destek sunar. Ek olarak, başkalarıyla iyi mi geçineceklerini ve sıhhatli ilişkiler oluşturmayı öğrenmelerine destek sunar.

İşte ebeveynlerin evlatlarının toplumsal gelişimine destek olmak için yapabilecekleri birtakım şeyler:

• Onları öteki çocuklarla oynamaya teşvik edin.
• Davranışlarına sınırlar ve limitler koyun.
• Pozitif yönde toplumsal davranışa misal olun.
• Onlarla duyguları ve deneyimleri ile alakalı konuşun.
• Çatışmaları barışçıl yollarla çözmelerine destek olun.

Anne babalar, çocuklarına başkalarıyla etkileşim kurma ve deneyimlerinden ders çıkarma fırsatları sağlayarak, onların hayatta başarıya ulaşmış olmak için gereksinim duydukları toplumsal becerileri geliştirmelerine destek olabilirler.

VI. Motor Gelişimi

Motor gelişimi, vücudun hareketlerinin gelişimi demektir. Bu, adım atma ve koşma şeklinde kaba motor becerilerini ve nesneleri kavrama ve manipüle etme şeklinde ince motor becerilerini ihtiva eder.

Motor gelişimi çoğu zaman öngörülebilir bir sırasıyla ilerler. Hayatın ilk birkaç ayında bebekler başlarını dik tutma, yuvarlanma ve oturma becerisi geliştirir. Yaşları ilerledikçe emeklemeyi, yürümeyi ve koşmayı öğrenirler. İnce motor becerileri daha kademeli olarak gelişir, bebekler ilkin nesneleri bütün elleriyle kavramayı öğrenir ve peşinden parmaklarını daha kırılgan kullanma becerisini kademeli olarak geliştirir.

Motor gelişimi genetik, beslenme ve çevresel uyarım şeklinde bir takım faktörden etkilenir. Erken dünyaya gelen yahut gelişimsel gecikmeleri olan bebeklerin motor gelişimi açısından tam potansiyellerine intikal etmeleri için extra desteğe gereksinimleri olabilir.

Çocuğunuzun motor becerilerini geliştirmesine destek olmak için birtakım ipuçları:

• Çocuğunuzun etrafta dolaşması için bol miktarda fırsat sağlayın. Buna yerde oynamak, yürüyüşe çıkmak ve çevresini keşfetmek de dahildir.
• Çocuğunuzu adım atma, koşma ve tırmanma şeklinde kaba motor becerilerini uygulamaya teşvik edin.
• Çocuğunuza bulmaca, blok ve biçim sınıflandırıcı şeklinde ince motor becerilerini geliştirecek oyuncaklar alın.
• Çocuğunuzla saklambaç, yakalamaca, yakalamaca şeklinde motor becerilerini kullanmasını gerektiren oyunlar oynayın.

Çocuğunuza hareket etme ve oynama hikayesinde bol miktarda fırsat sağlayarak motor becerilerini geliştirmesine ve potansiyelinin tamamına ulaşmasına destek olabilirsiniz.

VII. Motor Gelişimi

Motor gelişimi, bir çocuğun vücudunu hareket ettirmesini elde eden becerilerin gelişimi demektir. Bu beceriler içinde adım atma ve koşma şeklinde kaba motor becerileri ve kalem tutma ve yazma şeklinde ince motor becerileri bulunur.

Motor gelişimi çoğu zaman tahmin edilebilir bir sırasıyla ilerler. Bebekler hayatlarının ilk birkaç ayında baş ve boyun hareketlerini denetim etmeyi öğrenirler. Ondan sonra yuvarlanmayı, oturmayı ve emeklemeyi öğrenirler. Yürümeye başladıklarında yürüyebilir, koşabilir ve zıplayabilirler.

İnce motor becerileri kaba motor becerilerinden daha yavaş gelişir. Bebekler hayatlarının ilk senesinde nesneleri kavramayı ve ağızlarına götürmeyi öğrenirler. Ondan sonra nesneleri ellerinde tutmayı ve onları hareket ettirmeyi öğrenirler. Yürümeye başladıklarında fotoğraf çizebilir, bloklarla bir şeyler inşa edebilir ve yiyecek için mutfak eşyaları kullanabilirler.

Motor gelişimi, bir çocuğun genel gelişimi için önemlidir. Çevrelerini keşfetmelerine, başkalarıyla etkileşime girmelerine ve yeni beceriler öğrenmelerine imkan tanır. Motor gelişiminde rötar yaşayan çocuklar, öğrenme ve toplumsal etkileşim şeklinde gelişmenin öteki yönlerinde güçlük yaşayabilir.

Ebeveynlerin evlatlarının motor becerilerini geliştirmelerine destek olmak için yapabilecekleri birçok şey vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Onlara oyun alanında oynama, yürüyüşe çıkma ve etrafta koşma şeklinde kaba motor becerilerini tatbik fırsatları sağlamak
• Onlara bloklarla oynama, çizim ve boyama şeklinde ince motor becerilerini tatbik fırsatları sağlamak
• Yeni şeyler denediklerinde onlara methiye ve cesaret vermek
• Motor gelişimi hikayesinde endişeleri var ise evlatlarının doktoru yahut terapistiyle çalışmak

Beslenme

Bebeğinizin büyümesi ve gelişimi için iyi beslenme şarttır. Sıhhatli bir rejim, bebeğinize hem fizyolojik bununla beraber zihinsel olarak gelişmek için gereksinim duyduğu gıdaları elde edecektir.

Bebeğinizin gereksinim duyduğu temel gıdalardan bazıları şunlardır:

• Karbonhidratlar
• Proteinler
• Yağlar
• Vitaminler
• Mineraller

Bu gıdaları meyveler, sebzeler, tahıllar, süt ürünleri ve etler de dahil olmak suretiyle muhtelif yiyeceklerde bulabilirsiniz.

Bebeğinize gereksinim duyduğu bütün gıdaları alabilmesi için muhtelif yiyecekler taktim etmek önemlidir. Ek olarak bebeğinize oldukça fazla şeker yahut tuz vermekten kaçınmalısınız.

Bebeğinizin beslenmesi hikayesinde endişeleriniz var ise, doktorunuzla yahut kayıtlı bir diyetisyenle görüşün. Yavrunuz için sıhhatli bir rejim planı oluşturmanıza destek olabilirler.

Uyumak

Uyku, bir bebeğin gelişiminin mühim bir parçasıdır. Uyku esnasında beyin anıları pekiştirir, yeni hücreler üretir ve hormonları düzenler. Kafi uyku, bir bebeğin ruh hali, davranışı ve genel sağlığı için de önemlidir.

Bir çok bebeğin günde ortalama 14-16 saat uykuya ihtiyacı vardır, sadece gereksinim duydukları uyku miktarı yaşlarına bağlı olarak değişecektir. Yenidoğanlar çoğu zaman günde 16-18 saat uyurlar, sadece geceleri sık sık uyanabilirler. Bebekler büyüdükçe geceleri daha uzun zaman uyumaya ve gün içerisinde daha kısa şekerlemeler meydana getirmeye başlayacaklardır.

Bebeğinizin iyi bir gece uykusu çekmesine destek olmak için yapabileceğiniz birkaç şey var. Bebeğinizin uyku ortamının karanlık, sessiz ve serin olduğu için güvenilir olun. Tertipli bir uyku programına bağlı kalınca ve bebeğinizin gün içerisinde oldukça uzun zaman uyumasına izin vermeyin. Yavrunuz uyumakta güçlük çekiyorsa, ona sıcak bir banyo yaptırmak, sırtını ovmak yahut ona ninni söylemek şeklinde deneyebileceğiniz birkaç şey var.

Bebeğinizin uykusu hikayesinde endişeleriniz var ise, doktorunuzla görüşün. Herhangi bir tıbbi problemi elemenize destek olabilir ve bebeğinizin iyi bir gece uykusu çekmesine destek olacak yollar önerebilirler.

S: Bebeğimin uyumasına destek olmanın en iyi yolu nelerdir?

A: Bebeğinizin daha iyi uyumasına destek olmak için yapabileceğiniz birkaç şey var, bunlardan bazıları şunlardır:

• Tertipli bir uyku programı oluşturun ve buna olası olduğunca uyun.
• Rahatlatıcı bir uyku vakti rutini oluşturun.
• Bebeğinizin döşek odasının karanlık, sessiz ve serin olduğu için güvenilir olun.
• Bebeğinizi kundaklamak rahatlatıcıysa onu kundaklayın.
• Bebeğinizin aşırı yorulmasına izin vermeyin.

S: Bebeğimi beslemenin en iyi yolu nelerdir?

A: Bebeğinizi beslemenin en iyi yolu yaşına ve bireysel gereksinimlerine bağlıdır. Bebekler için üç ana beslenme seçeneği vardır: emzirme, mama ile besleme ve karma besleme.

• Bebeğinizi beslemenin en ülkü yolu emzirmedir, bundan dolayı ona gereksinim duyduğu bütün gıdaları sağlar.
• Formül mama ile besleme, emziremeyen yahut emzirmeyi tercih etmeyen anneler için iyi bir seçenektir.
• Karma beslenme, emzirme ve mamayla beslemenin bir arada uygulanmasıdır.

S: Bebeklerde gelişimsel gecikmenin emareleri nedir?

A: Bir bebeğin gelişimsel rötar yaşadığını gösterebilecek bir takım işaret vardır. Bu işaretler şunları içerebilir:

• Gelişimsel dönüm noktalarına zamanında ulaşamamak.
• Kaşığı tutma yahut nesneleri kavrama şeklinde ince motor becerilerinde güçlük çekme.
• Emekleme yahut adım atma şeklinde kaba motor becerilerinde güçlük çekme.
• Konferans yahut kelimeleri algılama şeklinde dil gelişiminde güçlük yaşamak.
• Öteki çocuklarla yahut yetişkinlerle etkileşim kurma şeklinde toplumsal yahut romantik gelişimde güçlük yaşamak.