II. Fizyolojik Açınma
Hayatının ilk senesinde yavrunuz süratli bir fizyolojik gelişme tadacaktır. Daha uzun, daha ağır ve daha kuvvetli olacaklardır. Kasları gelişecek ve emeklemeye, yürümeye ve koşmaya başlayacaklardır. Koordinasyonları da gelişecek ve nesneleri manipüle etme hikayesinde daha kabiliyetli hale geleceklerdir.
Bebeğinizin yaşamının ilk senesinde ulaşabileceği fizyolojik dönüm noktalarından bazıları şunlardır:
- Yavrunuz doğduğunda ortalama 3 kg ağırlığında ve 50 santimetre boyunda olacaktır.
- 6. ayda yavrunuz ortalama 7 kg ağırlığında ve 77 santimetre boyunda olacaktır.
- Yavrunuz 1 yaşına ulaştığında ortalama 22 kg ağırlığında ve ortalama 5 santimetre boyunda olacaktır.
- Yavrunuz dönmeyi, oturmayı, emeklemeyi, ayakta durmayı ve yürümeyi öğrenecektir.
- Bebeğinizin el-göz koordinasyonu gelişecek ve nesneleri kavrayabilecektir.
Sıhhatli fizyolojik gelişimi desteklemek için bebeğinize egzersiz yapma ve çevresini keşfetme fırsatları sağlamak önemlidir. Bebeğinizi toplar, bloklar ve biçim sıralayıcılar benzer biçimde hareketi teşvik eden oyuncaklarla oynamaya teşvik edin. Bebeğinizi dışarıda yürüyüşe çıkarın ve oyun alanını keşfetmesine izin verin.
III. Bilişsel Açınma
Bilişsel inkişaf, evlatların düşünmeyi, akıl yürütmeyi ve sorunları çözmeyi öğrendikleri süreçtir. Bebeklikte süregelen ve çocukluk ve buluğluk süresince idame eden karmaşa bir süreçtir.
Bilişsel gelişimi etkileyen genetik, etraf ve edinim benzer biçimde bir takım unsur vardır. Genetik, bilişsel gelişmenin temelini oluşturur, sadece çevresel faktörler ve deneyimler evlatların iyi mi düşündüğünü ve öğrendiğini şekillendirmede mühim bir rol oynar.
Etraf, küçüklere öğrenme ve yeni beceriler geliştirme fırsatı sunar. Muhtelif uyarıcı deneyimlere maruz kalan evlatların, oldukca fazla fırsata maruz kalmayan küçüklere bakılırsa kuvvetli bilişsel beceriler geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Deneyimler bilişsel gelişimde de rol oynar. Yeni şeyler öğrenmeye etken olarak katılan evlatların, eylemsiz öğrenen küçüklere bakılırsa kuvvetli bilişsel beceriler geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Bilişsel inkişaf yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Bebeklikte adım atar ve çocukluk ve buluğluk süresince sürer. Ufaklıklara doğru fırsatları ve deneyimleri sağlayarak, tam potansiyellerine ulaşmalarına destek olabiliriz.
IV. Romantik Açınma
Romantik inkişaf, evlatların duygularını anlamayı ve yönetmeyi öğrendikleri süreçtir. Bebeklikte başlayıp buluğluk ve yetişkinlik süresince idame eden hayat boyu devam eden bir süreçtir.
Romantik gelişime katkıda bulunan bir takım unsur vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:
- Genetik
- Deneyimler
- Kültür
- EK
Hayatın ilk senesinde bebekler saadet, keder, hiddet ve tehlike benzer biçimde temel duyguları geliştirmeye adım atar. Bu duyguları yüz ifadeleri, gövde dili ve seslendirmelerle anlatım etmeyi öğrenirler.
Çocuklar büyüdükçe, duygulara dair daha karmaşa bir anlak geliştirmeye başlarlar. Hem kendilerinde aynı zamanda başkalarında değişik duyguları tanımlamayı öğrenirler. Ek olarak duygularını düzenlemeyi de öğrenirler, böylece zor duygularla sıhhatli bir halde başa çıkabilirler.
Romantik inkişaf, genel çocuk gelişiminin mühim bir parçasıdır. Sıhhatli romantik gelişime haiz evlatların okulda başarı göstermiş olma, sıhhatli ilişkiler kurma ve topluma pozitif yönde katkılarda bulunma olasılıkları daha yüksektir.
Çocuğunuzun romantik gelişimine destek olmak için birtakım ipuçları:
- Pozitif bir rol model olun. Çocuklar hayatlarındaki yetişkinleri izleyerek öğrenirler. Çocuğunuzun romantik olarak sıhhatli olmasını istiyorsanız, sıhhatli romantik davranışları kendiniz modellemeniz icap eder.
- Çocuğunuzla duygular ile alakalı konuşun. Çocuğunuzun duygularını sıhhatli bir halde tanımlamasına ve anlatım etmesine destek olun.
- Çocuğunuzun duygularını doğrulayın. Çocuğunuza ne hissediyorsa onu hissetmesinin düzgüsel bulunduğunu bildirin.
- Yardımcı ve refah sağlayın. Evladınız zor bir duygu yaşadığında, yanında olun ve ona yardımcı ve refah sunun.
Romantik inkişaf karmaşa bir süreçtir, sadece çocuk gelişiminin en mühim yönlerinden biridir. Bu ipuçlarını takip ederek çocuğunuzun romantik olarak gelişmesine ve sevinçli ve sıhhatli bir erişkin bulunmasına destek olabilirsiniz.
V. Toplumsal Açınma
Toplumsal inkişaf, evlatların başkalarıyla etkileşim oluşturmayı ve ilişkiler geliştirmeyi öğrenme sürecidir. Bebeklikte süregelen ve çocukluk ve buluğluk süresince idame eden karmaşa bir süreçtir.
Sosyal gelişime katkıda bulunan bir takım unsur vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:
- Genetik
- Etraf
- Deneyimler
Hayatın ilk birkaç senesinde çocuklar anne babaları ve bakıcılarıyla etkileşim oluşturmayı öğrenirler. İhtiyaçlarını iyi mi ileteceklerini, başkalarına iyi mi cevap vereceklerini ve ilişkiler oluşturmayı öğrenirler.
Çocuklar büyüdükçe öteki çocuklarla etkileşime girmeye başlarlar. Beraber iyi mi oynayacaklarını, iyi mi ortaklık yapacaklarını ve çatışmaları iyi mi çözeceklerini öğrenirler.
Toplumsal inkişaf, evlatların genel refahı için önemlidir. Toplumda iyi mi işlev göreceklerini ve sıhhatli ilişkiler oluşturmayı öğrenmelerine destek verir.
İşte çocuklarda toplumsal gelişimi desteklemek için birtakım ipuçları:
- Çocuğunuzu öteki çocuklarla oynamaya teşvik edin.
- Çocuğunuzun yetişkinlerle etkileşime girmesine fırsatlar sağlayın.
- Çocuğunuza sınırlar ve limitler koyun.
- Evladınız için pozitif yönde bir rol model olun.
Toplumsal inkişaf yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Çocuğunuza başkalarıyla etkileşim kurma fırsatları sağlayarak, hayatta başarı göstermiş olmak için gerekseme duyduğu becerileri geliştirmesine destek olabilirsiniz.
VI. Motor Gelişimi
Motor gelişimi, bebeklerin vücutlarını denetim etmeyi ve hareket etmeyi öğrendikleri süreçtir. Bebekler ufak hareketler oluşturmaya başladıklarında rahimde adım atar. Doğumdan sonrasında, bebekler yuvarlanmayı, oturmayı, emeklemeyi, ayakta durmayı ve yürümeyi öğrendikçe motor gelişimi hızla ilerlemeye sürer.
Ebeveynlerin bebeklerinin motor becerilerini geliştirmelerine destek olmak için yapabilecekleri birçok şey vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:
- kucak dolusu hareket fırsatı sağlamak
- hareketi teşvik eden oyunlar oynamak
- emin ve destekleyici ortamlar sağlamak
- bebekleri tertipli kontrollere götürmek
Anne babalar bu ipuçlarını izleyerek bebeklerinin motor gelişiminde tam potansiyeline ulaşmasına destek olabilirler.
VII. Motor Gelişimi
Motor gelişimi, evlatların vücutlarını denetim etmeyi ve hareket etmeyi öğrendikleri süreçtir. Kaba motor becerilerinin (adım atma ve koşma benzer biçimde büyük hareketler) ve ince motor becerilerinin (kavrama ve yazma benzer biçimde ufak hareketler) gelişimini ihtiva eder.
Motor gelişimi çoğu zaman tahmin edilebilir bir sırayı takip eder, çocuklar ilkin başlarını ve boyunlarını, sonrasında kollarını ve bacaklarını ve en son parmaklarını ve ayak parmaklarını denetim etmeyi öğrenirler. Sadece, motor gelişiminde geniş bir düzgüsel varyasyon aralığı vardır ve birtakım çocuklar dönüm noktalarına öbürlerinden daha erken ya da daha geç ulaşabilir.
Ebeveynlerin evlatlarının motor becerilerini geliştirmelerine destek olmak için yapabilecekleri birçok şey vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:
- Onları oynamaya ve keşfetmeye teşvik etmek
- Onlara yaşlarına müsait oyuncaklar ve aktiviteler sağlayın
- Onlara becerilerini tatbik fırsatları vermek
- Sıhhatli bir beslenme ve bolca dinlenme sağlama
Çocuğunuzun motor gelişimi hikayesinde endişeleriniz var ise, doktorunuzla görüşün. Çocuğunuzun doğru yolda olup olmadığını ya da ek yardıma gerekseme duyup duymadığını belirlemenize destek olabilirler.
Beslenme
Bebeğinizin büyümesi ve gelişimi için sıhhatli bir rejim şarttır. İşte bebeğinize sıhhatli bir rejim vermek için birtakım ipuçları:
- Mümkünse bebeğinizi ilk 6 ay emzirin. Anne sütü yavrunuz için en iyi gıda deposudur.
- Bebeğinize ortalama 6 aylıkken katı yiyecekler vermeye başlayın. Sıradan, tek bileşenli yiyeceklerle başlayın ve yavrunuz büyüdükçe kademeli olarak yeni yiyecekler verin.
- Bebeğinize bütün gıda gruplarından muhtelif sıhhatli besinler sunun.
- Bebeğinizin şekerli meşrubat ve işlenmiş besin tüketimini sınırlayın.
- Yiyecek zamanını yavrunuz için keyifli ve pozitif yönde bir deneyime dönüştürün.
Bebeğinize sıhhatli bir beslenme alışkanlığı kazandırmak ile alakalı daha çok informasyon edinmek için doktorunuzla ya da diyetisyeninizle görüşün.
Uyku, bir bebeğin gelişiminin temel bir parçasıdır. Vücutlarının dinlenmesini ve kendini onarmasını sağlar ve öğrenmelerini pekiştirmelerine destek verir. Bebekler yeterince uyumadıklarında, asabi, huysuz ve yönetim edilmesi zor olabilirler. Ek olarak dikkatlerini vermede, yeni şeyler öğrenmede ve duygularını düzenlemede mesele yaşayabilirler.
Ebeveynlerin bebeklerinin iyi bir gece uykusu çekmesine destek olmak için yapabilecekleri birkaç şey vardır. Bunlar şunlardır:
- Tertipli bir uyku vakti rutini kurmak
- Uyku için sakin ve rahatlatıcı bir ortam yaratmak
- Yatmadan ilkin kafein ve alkolden uzak durun
- Bebeklerin gündüzleri kafi uyku aldığından güvenli olmak
Yavrunuz uyumakta güçlük çekiyorsa deneyebileceğiniz birkaç şey var. Bunlar şunları ihtiva eder:
- Uykuyu etkileyebilecek herhangi bir tıbbi probleminin olup olmadığını denetlemek
- Bebeğinizin uyku programını ayarlama
- Beyaz gürültü ya da çatırdayan iskemle benzer biçimde rahatlatıcı teknikler kullanmak
Bebek uykusu ile alakalı daha ayrıntılı informasyon için lütfen doktorunuza ya da uzman bir uyku danışmanına danışın.
S: Bebeğimle oynamanın en iyi yolu nelerdir?
A: Bebeğinizle oynamanın birçok yolu vardır, sadece en iyi yollardan bazıları şunlardır:
- Bebeğinize sarılmak ve onunla konuşmak
- Müzikle uğraşmak ve müzik çalmak
- Kitap okumak ve öykü bahsetmek
- Saklambaç oynamak
- Oyun uydurmak
S: Bebeğim için uyarıcı bir ortam iyi mi yaratabilirim?
A: Yavrunuz için uyarıcı bir ortam yaratmanın birçok yolu vardır, sadece en iyi yollardan bazıları şunlardır:
- Mobil ve oyuncakların asılması
- Müzik çalmak
- Bebeğinizi doğayı keşfetmesi için dışarıya çıkarmak
- Bebeğinize değişik dokuları ve malzemeleri keşfetme fırsatı verin
- Bebeğinizi öteki çocuklarla oynamaya teşvik edin
S: Bebeğimin toplumsal ve romantik becerilerini geliştirmesine iyi mi destek olabilirim?
A: Bebeğinizin toplumsal ve romantik becerilerini geliştirmesine destek olmanın birçok yolu vardır, sadece en iyi yollardan bazıları şunlardır:
- Bebeğinize sarılmak ve onunla konuşmak
- Müzikle uğraşmak ve müzik çalmak
- Kitap okumak ve öykü bahsetmek
- Oyun oynamak
- Bebeğinizin öteki çocuklarla etkileşime girmesini teşvik edin
0 Yorum